روز پدر امت محمد ص به محبان و شیعیانش مبارک باد

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله):«أَنَا وَ عَلِیٌّ أَبَوَا هَذِهِ اَلْأُمَّةِ، فَعَلَى عَاقٌّ وَالِدَیْهِ لَعْنَةُ اَللَّهِ».

مفهوم «اُبوت» امام علی(ع) بر امت با استناد به یک حدیث نبوی

این حدیث که جزو احادیث بسیار مشهور و صحیح‌السند بوده و علمای شیعه و سنی بر صحت آن اتفاق نظر دارند و در کتاب‌هایی چون بحارالانوار، علل‌الشرایع و عیون اخبار الرضا آمده به چند طریق از زبان امام علی(ع) نیز نقل و بازگو شده است از جمله اینکه ایشان بنا بر روایتی فرمودند: «سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ص یَقُولُ أَنَا وَ عَلِیٌّ أَبَوَا هَذِهِ الْأُمَّةِ وَ لَحَقُّنَا عَلَیْهِمْ أَعْظَمُ مِنْ حَقِّ أَبَوَیْ وِلَادَتِهِمْ فَإِنَّهَا نُنْقِذُهُمْ إِنْ أَطَاعُونَا مِنَ النَّارِ إِلَى دَارِ الْقَرَارِ وَ نَلْحَقُهُمْ مِنَ الْعُبُودِیَّةِ بِخِیَارِ الْأَحْرَارِ ؛ شنیدم از رسول خدا که می‌فرمود: من و علی پدران این امت هستیم و حق ما بر آنان از حق پدرانشان که آنان را به دنیا آورده اند، بیشتر است زیرا ما آنان را در صورت اطاعت، از آتش جهنم نجات داده و به قرارگاه ابدی و بهشت جاوید می‌بریم و به واسطه عبودیت خدا، به برگزیدگان آزاده ملحق می‌سازیم». در این بیان، پدری این دو حضرت بر امت اسلامی بدان معناست که حق بزرگی بر گردن امت دارند و حقشان این است که مورد اطاعت و پیروی قرار گیرند.

پدران امت اگر اطاعت شود، امت را به قرارگاه ابدی و بهشت جاویدان هدایت می‌کنند و آنان را با برگزیدگان آزاده محشور می‌کنند؛ واژه «اصطفی» در قرآن کریم دلالت به برگزیدگى دارد و این برگزیدگی مخصوص پیامبران و انسان‌های نیکو و کسانی است که با مجاهدت، خود را برای خدا خالص کرده‌اند و با دوری از گناه، ایمان و انجام عمل صالح صاحب درجات عالی شده‌اند و شایستگی برگزیدگی از سوی خداوند متعال را پیدا کرده‌اند. لذا مراد از برگزیدگان در این حدیث، انبیای الهی، ائمه اطهار(ع) و اصفیا و اولیا هستند.

در جایی دیگر فرمودند: «أنا و علی أبوا هذه الأمة فمن عصى أباه فحشر مع ولد نوح حیث قال له أبوه یا بُنَیَّ ارْکَبْ مَعَنا وَ لا تَکُنْ مَعَ الْکافِرِینَ قالَ سَآوِی إِلى‏ جَبَل؛ من و علی پدران این امتیم و هرکس ما را نافرمانی کند به مانند پسر نوح خواهد بود که در جواب امر پدر که فرمود: با ما بر کشتی سوار شو و با کافران مباش، گفت: من به کوه پناه می‌برم و غرق شد و جهنمی گشت». در این بیان نیز حضرت بر اهمیت اطاعت و همراهی امت با پیامبر(ص) و امامان(ع) تأکید دارند.

علی(ع) مسیر را کاملاً مشخص کرده و طریقت علی(ع) برابر با شریعت است، اطاعت از امیرالمؤمنین علی (ع) اطاعت از خداست که در این حدیث به‌خوبی به آن اشاره دارند، لذا انسان تنها در پرتو عبودیت و بندگی خالصانه می‌تواند به بهشت جاودان و جمع برگزیدگان الهی ملحق شود. تا زمانی که شریعت و سبک زندگی نبوی و علوی در گفتار و کردار ما جاری و ساری نشود و به جای قرارگیری در مسیر شریعت و طریقت پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع)، از تفکرات و مکاتب ساختگی تبعیت شود و سبک و سیره رفتاری آن حضرت در مقام عمل نادیده گرفته شود، قطعاً پدری آن بزرگواران در حق امت شامل حالشان نمی‌شود.

مصادیق بسیاری از مهربانی های آن حضرت در حق امت محمد و مردم در تاریخ به صورت موثق نقل شده است. لذا پیرو علی(ع) نیز به تبعیت از امام خود، باید مهربانی، رأفت و شفقت را در زندگی سرلوحه قرار دهد. آن حضرت که فاتح خیبر و اسدالله الغالب بودند قطعاً می‌توانستند پاسخ جسارت‌ها و اهانت‌ها را بدهند اما پدر امت مبنای کارش بر شفقت و عطوفت استوار است. درسی که باید از ایشان بیاموزیم این است که اختلافات در تفکرات و عقاید این یا آن حزب و جناح نباید باعث جدایی و تفرقه امت اسلامی شود، بلکه همگی امت واحد هستیم و باید همچنان که در عصر رسول خدا(ص) تمامی افکار و عقاید در کنار هم با حُسن همجواری زندگی می‌کردند، امت‌های مسلمان نیز با صلح و دوستی و وحدت در کنار یکدیگر زندگی کنند و به تصریح آیه «أَشِدَّاء عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاء بَیْنَهُمْ» (فتح/29)، در مقابل دشمنان با یکدیگر متحد باشند.