با عرض تسلیت فرارسیدن سالروز شهادت امام محمد تقی (جواد الائمه) (ع) به درسِ مهم از امام همام برای رهروان آن حضرت به ویژه نوجوانان و جوانان متذکر می شویم

دوستی پایدار

چنان که انسان اجتماعی آفریده شده است، برای زندگی در جامعه و نیز برآوردن نیازهای خود، باید دوستان و همراهانی داشته باشد. پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله فرمودند: «برادران و دوستان راستین به دست آر، تا در پناهشان زندگی کنی که آنان در آسایش زیورند و در هنگام سختی، ساز و برگ [و یاور]». اخلاق پسندیده موجب می شود انسان، دوستان مناسب و پایداری بیابد. امام جواد علیه السلام در این باره می فرموده است:«ثلاث خصالٍ تجتلب بهنّ المحبّه؛الانصاف فی المعاشره و المواساه فی الشدّه و الانطواع و الرّجوع علی قلبٍ سلیمٍ؛با سه چیز می توان محبت دیگران را جلب نمود: انصاف داشتن در برخوردها، همدردی با دیگران در سختی ها و راحتی ها و داشتن قلب سلیم.»

( کشف الغمّه فی معرفه الائمه، علی بن عیسی اربلی، ج 2، ص 349?) 

آری! انتخاب دوست برای همه مردم مهم می نماید، ولی داشتن دوست مناسب جهت رشد نوجوانان و جوانان از اهمیت والایی برخوردار است. حال اگر رفاقت، با آزمودن دوست همراه باشد و به ایمان، اخلاق نیکو و وفاداری او یقین شود، دوستی پایدار می ماند؛ چنان که امام علی علیه السلام فرمود: امیرالمومنین، علی بن ابی‌طالب (علیه السلام) می‌فرمایند:

الطُّمَانینَهُ الی کُلِّ احَدٍ قَبلَ الاِختِبارِ مِن قُصورِ العَقلِ.اعتماد به هر کسی پیش از آزمودن، نشانه کم‌خردی است. (غررالحکم، حدیث 1980 )

امام جواد علیه السلام در این باره می فرموده است: «مَنِ انقادَ إلَی الطُمَأنینَةِ قَبلَ الخُبرَةِ فَقَد عَرَّضَ نَفسَهُ لِلهَلَکةِ، ولِلعاقِبَةِ المُتعِبَةِ؛هر کس پیش از آزمودن کسی به او اطمینان کند، خود را در معرض هلاکت و عاقبت رنج آلود قرار داده است. (، بحار الأنوار : 71 / 340 / 13 )

دوستان ناباب، آینده انسان را در زندگی و اشتغال به خطر می اندازند. رفاقت با آنان، هم موجب می شود انسان اخلاق ناپسندشان را بگیرد و هم خود آنها در دوستی خیانت می کنند و از پشت به دوست خود خنجر می زنند. امام جواد علیه السلام در این باره می فرمود: از دوستی با شخص شرور بپرهیز که چون شمشیرِ برهنه است؛ منظره اش نیکو و اثر زخمش نازیباست.

اثر هم نشین

انسان ها در روابط اجتماعی خود از اخلاق و رفتار نیک یا بد همکاران و دوستان خود تأثیر بسیار می گیرند. امام جواد علیه السلام در این باره می فرماید: مام جواد علیه السلام فرمودند:

فَسادُ الأخلاقِ بِمُعاشَرَةِ السُّفَهاء، وَ صَلاحُ الأخلاقِ بِمُنافَسَةِ العُقَلاء؛ خوی بد در همراهی با بیخردان، و نیکویی اخلاق در همنشینی با خردمندان است. (کشف الغمّه، ج2، ‌ص349)