وزیر فرهنگ افغانستان رسما بر ضد زبان دری اعلام جنگ داد

عبد الکریم خرم،(پشتون) وزیر فرهنگ افغانستان

وزیر فرهنگ افغانستان، عبدالکریم خرم، «بصیر بابی»، گزارشگر محلی تلویزیون ملی افغانستان در مزارشریف، را به علت «استفاده از کلمات خلاف اصول فرهنگی و اسلامی» مجازات کرد!.

همچنین «دکتر ذبیح الله فطرت»، رییس تلویزیون محلی بلخ و «داوود احمدی»، مدیر عمومی اطلاعات تلویزیون ملی افغانستان به همین علت، از ناحیه مشارالیه  محکوم به «مجازات نقدی» شدند!.

وزیر فرهنگ گفته است جرم این افراد این است که «قصدا[و عمداً] زبان بیگانه» را در افغانستان ترویج می کنند!

بر مبنای ادعای  وزیر فرهنگ، بصیر بابی در یکی از گزارش های تلویزیونی خود به جای واژه «پوهنحی» واژه دری «دانشکده»، به جای واژه «پوهنتون» واژه «دانشگاه» و به جای واژه «محصل» واژه «دانشجو» را به کار برده است. عبدالکریم خرم گفته است این واژگان مربوط به یک «زبان بیگانه» است که نباید در افغانستان ترویج شود.

اقدام جدید وزیر فرهنگ افغانستان، مردم و اهالی فرهنگ را دچار شگفتی و حیرت کرده است. زیرا بیش از نصف مردم افغانستان زبان مادری شان دری است و این زبان به عنوان یکی از دو زبان رسمی و ملی افغانستان در قانون اساسی به رسمیت شناخته شده است.

واژه های دانشکده، دانشگاه و دانشجو که همه دارای یک ریشه مشترک و از واژه «دانش» گرفته شده اند، جزء اصیل ترین واژگان فارسی به شمار می رود. اما وزیر فرهنگ این واژگان را نه تنها واژگان یک زبان بیگانه، بلکه «خلاف اصول اسلامی» نیز عنوان کرده است!

عبدالکریم خرم در همان ابتدای به عهده گرفتن پست وزارت فرهنگ، اقداماتی را در جهت «دری زدایی» آغاز کرد. در این راستا وی ابتدا تابلوی وزارت فرهنگ را به زبان پشتو تغییر داد. اما اقدام عجیب دیگر وزیر فرهنگ تغییر نام «نگارستان ملی» به «گالری ملی» بود. نگارستان یک واژه فارسی است که در زبان پشتو هم کاربرد گسترده دارد. تبدیل این واژه با «گالری» که یک کلمه اصیل انگلیسی است، آنهم به بهانه مبارزه با واژگان بیگانه، اقدامی عجیبی است که شاید تنها در چارچوب تصمیم دری زدایی وزیر فرهنگ قابل تحلیل و توجیه باشد.

تکرار تاریخ !

عبدالکریم خرم در همان ابتدای به عهده گرفتن پست وزارت فرهنگ، طرحی را مبنی بر چاپ تمام کتاب های مکتب به زبان پشتو آماده کرده و به وزیر معارف تحویل می دهد. استدلال وزیر فرهنگ برای اجرای این طرح این بوده که زبان پشتو یکی از زبان های ملی افغانستان است و همه مردم افغانستان وظیفه دارند زبان ملی شان را بیاموزند. اما این طرح به دلیل غیر عملی بودن از دستور کار وزارت معارف خارج می شود.(تاریخ افغانستان بوبینید، عین همین طرح همین بوسیله سلاطین و حاکمان پشتون، به دلیل تا مرحله عمل هم پیش می رود و شکست می خودرد.)

دلیل بی فرهنگیی وزیر فرهنگ

سالهای 81 و 83 که بنده در کابل بودم، دل نگرانی ها و دغدغه اهل فرهنگ و ادب مردم آن دیار این بود که واژگان زبان های بیگانه دارند جای واژگان اصیل دری را می گیرند. حال آن که زبان دری افغانستان در بر دارنده کهن ترین واژه گان دری و فارسی است. اما این که وزیر فرهنگ واژه و کلمه « نگارستان » را  در برابر  واژه «گالری» انگلیسی، واژه بیگانه می داند، دلیل بر بیگانگی و دوری ایشان از صحنه فکر و فرهنگ و تاریخ افغانستان است. چون که  بیش از صد سال اندی است که حاکمان متعصب نازیستم پشتون در بالاترین قله قدرت تکیه زده بودند، در براندازی زبان دری از تمام قدرت و توان شان استفاده کردند و ملیارد ها ثروت ملی و مردمی را علیه زبان دری بکار گرفتند، تا آنجا که دست بردند بر تغییر تحریف تاریخ  «آریا» و «خراسان» یکی از خیانت آنها به تاریخ و فرنگ ملی ما، تغییر نام آن سر زمین به «افغانستان» بود که با این اقدام تحریفی، صد ها اسناد هنری ادبی و علمی آن سرزمین، یا از دست رفت، یا ناشناخته باقی ماند. گرچند به خیال خام شان با این اقدامات خفاش صفتانه می توانند، بجای شکر شرینکام «دری»، مورج سرخ (فیلفیل قرمیز) «پشتو» را جای گزین کنند؛ می بینید که نتوانستند. چگونه یک وزیر موقتی متزلزل بی پایه و اساس پا در هوایی دولت ریا و تزویر کرزی، با زبان فارسی مباریزه می تواند کرد. این دلیل بر بی اطلاعی جناب وزیر از تاریخ و فرهنگ ملی و مردمی ماست. من نمی گویم زبان پشتو نباشد. هر زبانی برای متکلمنش، بلکه بالا تر در فرهنگ تمندن بشری از اهمیت والایی برخور دار می باشد. به همان جهت، زبان پشتو در کنار زبان دریی فارسی به عنوان یک زبان رسمی، در قانون اساسی گنجانده شده است، مردم فرهیخته و فرهنگی ما با طیب خاطر  این امر فرهنگی را فهمیده و پذیرفته اند؛ به علاوه خیلی از صاحبان فکر و فرهنگ، برای حفظ تمام زبانهای موجود در کشور تأکید نموده اند و اصرار دارند. بنا بر این کار وزیر فرهنگ افغانستان و همدستانش، بلکه تمام کسانی که در فکر اندیشه مبارزه با زبان دری و فارسی می باشند، کار غیر قانونی، عبث بوده و می باشد. لذا می باید خود وزیر فرهنگ مجازات شود! اگر چند بوسیله مردم و اهل فکر و فرهنگ آن کشور محکوم شد و مجازات، منتها بوسیله دولت و نهاد های حقوقی دولتی، نه!... ؟!

جنبه تأسف باری این خبر، خبر دردناکی است از حاکمیت قوم سالاری به جای فرهنگ پویایی شایسته سالاری؛ لذا تا این فرهنگ عوض نشود، این کشور رویی انکشاف توسعه و پیشرفت و سعادت را نخواهد دید.